มาตรฐานไฟถนนกรมทางหลวง และรูปแบบการติดตั้ง

ในปัจจุบันที่ผู้คนต้องเดินทางเป็นประจำ ความปลอดภัยในการใช้รถใช้ถนนถือเป็นสิ่งสำคัญอันดับต้น ๆ โดยเฉพาะการขับขี่ในเวลากลางคืนที่มีทัศนวิสัยจำกัด การติดตั้งอุปกรณ์ให้แสงสว่างตามมาตรฐานไฟถนนกรมทางหลวงจึงเป็นเรื่องจำเป็นที่องค์กรและหน่วยงานต่าง ๆ ต้องปฏิบัติตามเพื่อเพิ่มความปลอดภัยของประชาชน

บทความนี้เราจะมาแนะนำกฎเกณฑ์และมาตรฐานไฟฟ้าแสงสว่างกรมทางหลวงที่ผู้ใช้งานควรรู้ เพื่อเป็นแนวทางสำหรับองค์กรและหน่วยงานในการติดตั้งอุปกรณ์ให้แสงสว่างที่ถูกต้องตามกฎหมาย

ความสำคัญของมาตรฐานไฟถนนกรมทางหลวง

มาตรฐานไฟถนนกรมทางหลวงเป็นมาตรฐานที่ระบุเอาไว้ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อการสร้างทัศนวิสัยที่เหมาะสมสำหรับการขับขี่ในสภาพการจราจรบนท้องถนนแต่ละประเภท ลดการเกิดอุบัติเหตุ และสร้างความปลอดภัยในระยะยาว โดยองค์ประกอบสำคัญหลัก ๆ ที่มาตรฐานไฟฟ้าแสงสว่างกรมทางหลวงกำหนดไว้ ได้แก่ ความสว่าง, รูปแบบการกระจายแสง, ตำแหน่งในการติดตั้ง และประเภทของหลอดไฟที่ใช้งาน

การติดตั้งเสาไฟตามมาตรฐานความสว่างไฟถนน กรมทางหลวง

ตามแบบมาตรฐานเสาไฟฟ้ากรมทางหลวง สามารถแบ่งรูปแบบการติดตั้งเสาและโคมไฟถนนออกเป็น 2 แบบ ดังนี้

1. การติดตั้งไฟแบบต่อเนื่อง (Continuous Lighting)

การติดตั้งไฟแบบต่อเนื่อง (Continuous Lighting) เป็นการติดตั้งโคมไฟเหนือระดับพื้นถนนเรียงต่อกันเป็นแนวไปตามเส้นทาง โดยเหตุอันควรในการพิจารณาการติดตั้งโคมไฟแบบต่อเนื่องมีดังนี้

• มีปริมาณรถสัญจรเฉลี่ย 25,000 คัน/วันขึ้นไป
• พื้นที่บริเวณใกล้เคียงมีแสงสว่างจ้ามากซึ่งรบกวนทัศนวิสัยระหว่างขับขี่
• มีปริมาณคนเดินเท้าสูงในช่วงเวลากลางคืน
• มีความสับสนของการจราจร เช่น ทางแยก หรือการเปลี่ยนแปลงช่องจราจร
• มีสถิติอุบัติเหตุในเวลากลางคืนมากกว่า 2 เท่าของเวลากลางวัน

2. การติดตั้งไฟเฉพาะบริเวณ (Specific Lighting)

การติดตั้งไฟเฉพาะบริเวณ (Specific Lighting) เป็นการติดตั้งไฟถนนในจุดเฉพาะซึ่งมีความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุสูง เช่น ทางแยก สะพาน จุดเลี้ยวโค้ง หรือทางม้าลาย โดยเหตุอันควรในการพิจารณาการติดตั้งโคมไฟเฉพาะบริเวณมีดังนี้

• ทางแยกที่มีการติดตั้งไฟสัญญาณจราจร
• ทางหลวงที่มีการเปลี่ยนแปลงกายภาพในทันที
• ทางโค้งรัศมีแคบ หรือมีความลาดชันมาก
• สะพานที่โค้งและทางแยกต่างระดับ
• ทางข้ามหรือทางม้าลายที่มีไฟสัญญาณจราจร หรือที่มีจำนวนคนเดินข้ามสูง
• ในบริเวณชุมชนที่มีสถิติอุบัติเหตุในเวลากลางคืนมากกว่า 2 เท่าของเวลากลางวัน

การเลือกใช้ไฟ ตามมาตรฐานมาตรฐานไฟถนนกรมทางหลวง

การเลือกใช้ไฟฟ้าแสงสว่างจะพิจารณาใน 2 ลักษณะ คือ

คุณสมบัติการกระจายแสง (Light Distribution)

โคมไฟฟ้าแสงสว่างจะมีลักษณะการกระจายแสงแบ่งออกเป็น 3 รูปแบบ คือ

Cut-Off

โคมไฟที่มีการควบคุมแนวส่องของลำแสงอย่างสมบูรณ์ โดยลำแสงจะไม่กระจายออกเหนือโคมไฟ ทำให้แสงส่องไปยังพื้นที่เป้าหมายได้อย่างมีประสิทธิภาพและลดการเกิดแสงจ้าที่รบกวนสายตาผู้ขับขี่ เป็นรูปแบบโคมไฟที่มีประสิทธิภาพดีที่สุดตามมาตรฐานความสว่างไฟถนน เหมาะกับการติดตั้งบนทางหลวงสายหลักที่การจราจรใช้ความเร็วสูง

Semi Cut-Off

โคมไฟที่มีการควบคุมแนวส่องของลำแสงกึ่งสมบูรณ์ โดยแสงจะกระจายออกด้านบนเล็กน้อย ทำให้ส่องสว่างพื้นที่ได้มากขึ้น แต่อาจทำให้เกิดแสงจ้ารบกวนสายตาได้หากติดตั้งไม่เหมาะสม เหมาะกับการติดตั้งบริเวณทางหลวงซึ่งมีพื้นที่สองข้างทางเป็นชุมชน หรือพื้นที่ที่มีแสงจากสภาพแวดล้อมค่อนข้างมาก

Non Cut-Off

โคมไฟที่ไม่มีการควบคุมแนวส่องของลำแสง ทำให้แสงกระจายออกรอบทิศทาง ไม่เหมาะกับการติดตั้งบนทางหลวงเพราะจะทำให้เกิดมลภาวะทางแสงซึ่งรบกวนทัศนวิสัยของผู้ขับขี่ แต่จะนิยมใช้กับซอยหรือถนนขนาดเล็กที่ต้องการแสงสว่างในวงกว้าง

ชนิดของต้นกำเนิดแสง (Typical Light Sources)

โดยหลอดไฟที่นิยมใช้งานตามที่ได้ระบุในมาตรฐานไฟถนนกรมทางหลวงปี 2554 มีดังนี้

หลอดโซเดียมความดันไอสูง (High Pressure Sodium Lamp)

หลอดไฟที่มีค่าความสว่างค่อนข้างสูง อยู่ที่ประมาณ 70-130 ลูเมนต่อวัตต์ และมีความถูกต้องของสีอยู่ที่ 20% ซึ่งมากกว่าหลอดโซเดียมความดันไอต่ำ มีโทนสีที่เหมาะสมกับงานด้านความปลอดภัย นิยมใช้เป็นไฟถนนที่ไม่ใช่ย่านธุรกิจและไฟสวนสาธารณะ

หลอดโซเดียมความดันไอต่ำ (Low Pressure Sodium Lamp)

หลอดไฟที่มีค่าความสว่างอยู่ที่ 120-200 ลูเมนต่อวัตต์ มีอายุการใช้งาน 8,000 – 24,000 ชม. จึงเหมาะกับการนำมาใช้เป็นไฟถนนเพราะแสงสีเหลืองเป็นสีที่มนุษย์มองเห็นได้ดีที่สุด แต่ในปัจจุบันไม่นิยมใช้งานเพราะมีสีที่เพี้ยนซึ่งส่งผลกับการมองเห็น

หลอดปรอทความดันไอสูง (Mercury Vapor Lamp)

นิยมเรียกอีกชื่อนึ่งว่า “หลอดแสงจันทร์” เป็นหลอดไฟถนนที่มีความถูกต้องของสีค่อนข้างสูง มีความสว่างอยู่ที่ 50-80 ลูเมนต่อวัตต์ เหมาะสำหรับใช้ในโรงงานอุตสาหกรรมทั่วไป ไฟถนน ไฟสาธารณะ หรือบริเวณร้านค้าในพื้นที่ที่มีเพดานสูง

หลอดเมทัลฮาไลด์ (Metal Halide Lamp)

หลอดไฟที่มีสเปกตรัมสีครบถ้วน และมีค่าความสว่างอยู่ที่ 60-120 ลูเมนต่อวัตต์ เหมาะกับการใช้งานที่เน้นความถูกต้องของสีเป็นหลัก เช่น งานพิมพ์สี สนามกีฬา ห้างสรรพสินค้า หรือโรงงานที่ต้องใช้ความแม่นยำในการทำงาน แต่มีข้อจำกัดคืออายุใช้งานที่น้อยกว่าหลอดไฟแบบอื่น ๆ

หลอด LED (Light-Emitting Diode)

หลอดไฟ LED คือ หลอดไฟที่ให้แสงสว่างโดยอาศัยหลักการทำงานของไดโอดเปล่งแสง ค่าความสว่างจะขึ้นอยู่กับขนาดและกำลังไฟของหลอด ซึ่งข้อดีของการใช้เสาไฟถนน LED คือ ให้แสงสว่างที่สม่ำเสมอ และมีอายุการใช้งานที่ยาวนาน ใช้พลังงานน้อยกว่าหลอดไฟแบบเดิม ๆ ถึง 80% สามารถช่วยลดค่าไฟฟ้าได้ในระยะยาว ไม่ก่อให้เกิดรังสีอัลตราไวโอเลต (UV) และเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

ทำให้หลอดไฟ LED เป็นทางเลือกที่ดีที่สุดสำหรับการให้แสงสว่างในปัจจุบัน ด้วยข้อดีทั้งในด้านประสิทธิภาพ พลังงาน และความปลอดภัย การเลือกใช้หลอดไฟ LED ช่วยให้ประหยัดพลังงาน ลดค่าใช้จ่าย และยังเป็นการช่วยรักษาสิ่งแวดล้อมอีกด้วย

มาตรฐานความสว่างไฟถนนกรมทางหลวง

เพื่อเพิ่มความปลอดภัยและให้แสงสว่างในแต่ละพื้นที่เหมาะสมกับการใช้งานจริง กรมทางหลวงจึงได้กำหนดมาตรฐานความสว่างไฟถนนกรมทางหลวงตามตารางด้านล่างนี้

ประเภทถนน	พื้นที่ในเมือง	พื้นที่ชานเมือง	พื้นที่นอกเมือง
ทางหลวงพิเศษ	21.5 lux	15.0 lux	10.75 lux
ทางแยก	21.5 lux	21.5 lux	15.0 lux
ทางหลวงสายหลัก	21.5 lux	13.0 lux	9.7 lux
ทางหลวงสายรอง	13.0 lux	9.7 lux	6.5 lux
ถนนท้องถิ่น	9.7 lux	6.5 lux	2.1 lux

โดยจะเห็นว่าจุดที่ควรเน้นความสว่างเป็นพิเศษคือพื้นที่ทางแยกซึ่งมีโอกาสในการเกิดอุบัติเหตุสูงกว่าบริเวณอื่นหากมีมุมอับหรือแสงสว่างไม่เพียงพอ และทางหลวงพิเศษซึ่งผู้ขับขี่มักขับรถด้วยความเร็วสูงและอาจก่อให้เกิดอุบัติเหตุได้

การติดตั้งไฟถนนตามมาตรฐานไฟถนนกรมทางหลวงถือเป็นเรื่องที่ทุกหน่วยงานควรให้ความสำคัญ เพื่อลดอุบัติเหตุและสร้างความปลอดภัยในการใช้รถใช้ถนนของผู้ขับขี่ นอกจากนี้ การเลือกใช้อุปกรณ์ไฟฟ้าแสงสว่าง เช่น โคมไฟถนนและเสาไฟถนนที่ได้มาตรฐาน ผลิตด้วยวัสดุที่มีคุณภาพ และติดตั้งโดยผู้เชี่ยวชาญ จะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพของระบบแสงสว่างและลดค่าใช้จ่ายในการดูแลรักษาในระยะยาว

Winner Light ผู้ผลิตและจัดจำหน่าย พร้อมบริการติดตั้งเสาไฟถนน โคมไฟถนน เสาไฟถนนโซลาร์เซลล์ ที่ครองใจลูกค้ามาอย่างยาวนานกว่า 15 ปี ด้วยความเชี่ยวชาญและประสบการณ์ ที่ตอบโจทย์ความต้องการด้านแสงสว่างได้อย่างครอบคลุม

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่
เบอร์โทรศัพท์ : 02-415-7576-7, 081-880-6616
Website: www.winnerlight.co.th
Facebook: www.facebook.com/bangbonstation